Terug naar boven
Feiten en fabels over Chia zaden
News

Feiten en fabels over Chia zaden

Chia zaden, ook wel bekend als Salvia Hispanica, worden beschreven als het nieuwe soort superfood. Bewust gezonde vrouwen gebruiken ze maar ook sporters nemen de Chia zaden als bijdrage tot verbetering van hun prestatie. Inmiddels worden de verhalen over de werking van Chia zaad steeds sterker en lijkt Chiazaad het nieuwe wonderzaad te zijn. Wij vroegen Marjolein Stegeman naar de werking van Chia zaden. Stegeman (MSc physical activity and health) is werkzaam als inspanningsfysioloog en fysiotherapeut.

Introductie
Chia zaden zijn al eeuwenlang bekend bij de Maya’s, Azteken en Inca’s èn de hardlopers die het boek ‘Born to Run’ hebben gelezen. Chia betekent ‘kracht’ in de taal van de Maya’s, dus de moeite waard om dit superzaad eens onder de loep te nemen en te bekijken of we die kracht kunnen benutten voor het hardlopen.

De Azteken namen vroeger een handje vol zaden mee op hun ultraruns over de uitgestrekte vlaktes en tijdens meerdaagse tochten en veldslagen. De zaden waren meer waard dan goud, door de hoge energetische waarde en medicinale werking.

Voedingswaarde
Chia zaden zijn rijk aan proteïnen (15-25%), vetten (30-33%) en koolhydraten (26-41%). Daarnaast bevatten de zaden veel voedingsvezels (18-30%) naast mineralen (zoals calcium, magnesium en ijzer), spoorelementen (oa boron) en vitaminen (1). De voedigsvezels zorgen ervoor dat de bloedsuikerspiegel laag blijft. De zaden zijn rijk aan anti-oxidanten. (2) Chia zaden bevatten een enorm hoog percentage Omega-3 vetzuren.

Chia Zaden Foto WomenOn Vivian Ruijters 3 Invloed op gezondheid en sportprestaties
Er is veel onderzoek gedaan naar de invloed van Chia zaden op de gezondheid. Er zijn vooral veel positieve effectstudies gepubliceerd over de invloed op obesitas, diabetici en het verlagen van risicofactoren voor hart- en vaatziekten.(1) Uit deze onderzoeken kan worden geconcludeerd dat triglyceride en bloedglucose spiegel verlaagd worden, maar dat er geen significant effect is gemeten op het verlagen van lichaamsgewicht.(1, 3, 4)

De hoge concentratie van enkele mineralen die in Chia zaden zitten; mn. calcium, magnesium en ijzer zijn allen erg belangrijk in het dieet van een sporter voor goed herstel en werking van het lichaam. Chia zaden (ADH 25g/dag) kunnen dan ook op deze manier een goede bijdrage leveren als suppletie van deze mineralen, ook voor mensen met allergie voor bepaalde gluten- of koemelkproducten (1).

De volkeren in Midden-Amerika gebruikten Chia zaden voor langdurige tochten en ultraruns. In 2011 werd een onderzoek gepubliceerd (5) waar Chia zaden werden gebruikt als toevoeging van sportvoeding bij duursporters ( >90 minuten trainingsarbeid). De onderzoeksgroep vergeleek sportdrank met een combinatie van 50% sportdrank aangevuld met geweekte chia zaden. Chia zaden zouden een goede optie kunnen zijn voor duurtrainingen (>90 min) voor atleten die hun voedingsinname of bloedglucoseniveau willen verlagen terwijl het percentaghe omega 3 vetzuren toeneemt. Er bleek echter geen significant positief effect op de prestatie. (5)

Overwegingen
Ondanks dat de samenstelling van actieve ingrediënten in Chia zaden gezondheidsbevorderend werken is de veiligheid en effectiviteit nog niet gevalideerd in wetenschappelijk onderzoek bij mensen en zijn de klinisch relevante studies nog beperkt. (1) Commerciële sites claimen dat het gewichtsverlagend werkt, terwijl dit effect tot nu toe nog niet is bewezen bij mensen.

Chia Zaden Foto Women On Vivian Ruijters DSC00008Gebruik in je voeding
De smaak van Chia zaden is neutraal. Je kunt ze daardoor dus ook makkelijk door allerlei producten heen doen. Aangezien de zaden erg veel vocht kunnen opnemen kun je ze het beste een minuut of 10 laten weken voor je ze bijvoorbeeld door salade, brood, zuivelproducten of fruitsalade heen doet. In onderzoeken werd een hoeveelheid aanbevolen van 25g chia zaden per dag (2 eetlepels; voedingswaarde (25g) Calorieen = 66 kCal, eiwitten = 4g, Omega-3 (ALA) = 6g, Omega-6 = 1.2g, Cholesterol (mg) = 0mg, Koolhydraten = 7.5g, Vezels = 8.3g, Calcium = 143mg, Ijzer = 3.3mg, Magnesium = 78 mg) (1, 2, 3)

Bronnen
(1) Norlaily Mohd Ali et al. The Promising Future of Chia, Salvia hispanica L. J Biomed Biotechnol. 2012; 2012: 171956.

(2) Ixtaina VY et al. Physical properties of chia (Salvia hispanica L.) seeds. Industrial Crops and Products. 2008;28(3):286–293.

(3) Nieman DC et al. Chia seed does not promote weight loss or alter disease risk factors in overweight adults. Nutrition Research. 2009;29(6):414–418.

(4) Martha GC et al. A dietary pattern including Nopal, Chia seed, soy protein, and oat reduces serum triglycerides and glucose intolerance in patients with metabolic syndrome. Journal of Nutrition. 2012;142(1):64–69.

(5) Illian TG et al. Omega 3 Chia seed loading as a means of carbohydrate loading. J Strength Cond Res. 2011 Jan;25(1):61-5.

Advertentie

2 Comments

  • Johan Neve

    Er wordt gesproken van Chia zaden (ADH 25g/dag) dat is onjuist.
    de ADH in betreft de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van vitamines, mineralen, eiwit ed, het gaat dan niet om de bron van deze voedingsmiddelen. maar de nutrienten op zich.
    Chia zaden kunnen een bron zijn van ijzer en magnesium, vetzuren, maar een ADH is er niet. misschien in de ogen van de handelaar maar niet in de richtlijnen van de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (European Food Safety Authority, EFSA)
    we kunnen prima zonder, maar een kertje proberen kan geen kwaad.

  • Pingback Choco ontbijtje | Groentje Gezond

Reageer