Terug naar boven
Hoeveel invloed heeft je cyclus en eventueel de pil op je prestatie?
News, Training ,

Hoeveel invloed heeft je cyclus en eventueel de pil op je prestatie?

Een stijve spier, een zere keel of een lichte hoofdpijn. Sporters zijn zich vaak extra bewust van kleine ongemakken die invloed hebben op hun trainingen. Zeker als er een belangrijke wedstrijd op het programma staat willen we ons fit en uitgerust voelen: vol zelfvertrouwen om een goede prestatie neer te zetten. Maar hoe zit dat met de maandelijkse cyclus? Hoeveel invloed heeft deze cyclus – en de eventuele ongemakken – op je prestatie? En wat is de invloed van de anticonceptiepil?

Door: Miriam van Reijen

Sport, presteren en je cyclus
Er is veel onderzoek gedaan naar het effect van sporten op je menstruatiecyclus. Maar het effect van je cyclus op je prestatie is een ander verhaal. De belangrijkste conclusie uit de onderzoeken is dat elke vrouw de cyclus anders ervaart. Waar de een zich nimmer aan een wedstrijd zal wagen wanneer ze ongesteld is, heeft de ander amper in de gaten dat de maandelijkse stonde aanwezig is. Toch zijn er lichamelijk wel een aantal lichamelijke factoren die bij veel vrouwen hetzelfde zijn.

De kracht van hormonen
De cyclus kan grofweg worden verdeeld in de folliculaire fase (vanaf de 1e dag van de menstruatie tot ongeveer 14 dagen daarna, wanneer de ovulatie plaatsvindt) gevolgd door de luteale fase die ongeveer 14 dagen duurt tot het begin van de menstruatie.
Gedurende de eerste dagen van de folliculaire fase is de concentratie vrouwelijke hormonen laag. Daarna begint de concentratie oestrogeen te stijgen met een piek rondom de 7e dag. Het hormoon progesteron piekt juist midden in de luteale fase. Ook vrouwen produceren testosteron. De piek van deze productie ligt precies tussen de folliculaire en laterale fase in, tijdens de ovulatie. Uit onderzoek blijkt dat trainingen tijdens de folliculaire fase resulteren in meer spierkracht en spiermassa dan trainingen die je uitvoert in de luteale fase. Dit heeft vooral te maken met het positieve effect van oestrogeen op onze spieren. Oestrogeen zorgt ervoor dat spiercellen minder snel schade oplopen tijdens training, dat ze sneller herstellen en dat ze tijdens een training meer kracht kunnen leveren. In de laterale fase is er niet alleen minder oestrogeen aanwezig maar is de concentratie progesteron hoger. Dit hormoon stimuleert juist spierafbraak.

Het gebruik van de anticonceptiepil
De anticonceptiepil wordt doorgaans natuurlijk gebruikt als middel om een conceptie (bevruchting) tegen te gaan. Maar veel sportende vrouwen gebruiken de pil ook om hun menstruatiecyclus beter te kunnen beïnvloeden, om eventuele hevige bloedingen tegen te gaan, om menstruatieklachten te verminderen of om hun botmassa te versterken. In de meeste gevallen zorgt de pil voor een vermindering van zowel oestrogeen als progesteron. Je zou hierdoor verwachten dat gebruiksters van de pil minder nadeel ervaren in de luteale fase, maar ook minder voordeel in de folliculaire fase. Onderzoek laat zien dat er weinig of geen prestatieverschil bestaat tussen pil- en niet-pilgebruiksters. Er is echter geen betrouwbaar onderzoek naar het effect van de pil op de ontwikkeling van spierkracht. Het zou kunnen dat je, door de pil te gebruiken, minder spierkracht en spiermassa op kunt bouwen in de folliculaire fase.

De invloed van voeding op je cyclus
Er is echter een manier om een verminderde prestatie en verminderde trainingsaanpassing tijdens de tweede helft van je cyclus te beperken. Onderzoek laat zien dat er tijdens de luteale fase minder glucose in je bloed aanwezig is en de afbraak van eiwit juist is verhoogd. Dit kan ervoor zorgen dat je eerder vermoeid raakt, minder weerstand hebt en een hoger risico loopt overtraining. Dit verklaart tevens waarom vrouwen vatbaarder zijn voor blessures gedurende deze fase van hun cyclus. Om de vermindering van je prestatie tijdens de luteale te verminderen is het daarom belangrijk om je koolhydraat- en eiwitinname op peil te houden. Let extra op de inname van producten die veel leucine bevatten. Dit aminozuur staat bekend om zijn spierherstellend vermogen. Je vindt leucine in eieren, biefstuk, zalm, melk of in speciale capsules en shakes. Zorg daarnaast dat je ook tijdens inspanning meer koolhydraten inneemt.

Advertentie