Tijdens inspanning ontstaan in het lichaam als gevolg van de lichamelijke stress vrije radicalen. In hoge concentraties kunnen deze vrije radicalen schadelijk zijn voor je gezondheid. Zogenaamde anti-oxidanten kunnen de vrije radicalen neutraliseren. Wanneer je beter getraind raakt, daalt de hoeveelheid schadelijke stoffen bij dezelfde inspanning en kan je lichaam steeds meer aan. Dit trainingseffect zorgt ervoor dat je fitter, sneller en/of sterker wordt. Ga je (tijdelijk) minder sporten dan stijgt de hoeveelheid vrije radicalen juist weer.
door Miriam van Reijen
Naast training zijn er ook een aantal supplementen en voedingsstoffen die de hoeveelheid vrije radicalen kunnen beperken. Een recent geïntroduceerd supplement met de ongebruikelijke naam pycnogenol (spreek uit pieknojenol) is niets anders dan een extract van de schors van een Franse den. Maar dit supplement kan je wel helpen om sneller te worden, blijkt uit een recente studie.
Pycnowat?
Pycnogenol wordt al een aantal jaar succesvol toegepast bij patiënten met vasculaire aandoeningen en/of kramp. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat de stof de bloedsomloop stimuleert door de vaten te ontspannen. Tevens werkt het ontstekingsremmend en kan het bijdragen aan gezonde gewrichten.
In een recente studie werd gekeken wat pycnogenol kan betekenen voor ongetrainde en getrainde atleten.
De invloed op push-ups, sit-ups en twee mijl
De studie bestond uit twee delen. In het eerste deel gebruikten 80 deelnemers (in ieder geval in staat om push-ups, sit-ups en een 2-mijl run uit te voeren) gedurende 8 weken dagelijks 100 mg pycnogenol. Zestig andere deelnemers gebruikten geen supplement. In de 8 weken werden alle deelnemers 5 keer getraind op de drie fysieke onderdelen. Naast de pycnogenol en de training werd alle deelnemers ook geadviseerd minder vet, zout en suiker te eten en minder alcohol te drinken.
De invloed op getrainde triatleten
In het tweede deel van de studie werden 54 amateur triatleten bestudeerd die een triatlon bestaande uit 750m zwemmen, 20km fietsen en 5 km rennen konden volbrengen in rond de 100 minuten. Deze triatlon werd in 30 dagen minimaal 10 keer door de sporters uitgevoerd. De atleten (n= 32) kregen 3 maal daags 50 mg pycnogenol, de controlegroep (n=22) niets. Direct na elke triatlon werd de oxidatieve stress gemeten met behulp van de zogenaamde PFR concentratie in het bloed. Deze PFR concentratie is normaliter verhoogd na lichamelijke stress. Tabellen 1 en 2 laten de resultaten zien van de twee studies.
Acuut effect?
In de meeste studies wordt een dosering van 100-150 mg gebruikt, ongeacht het gewicht van de deelnemers. Voor patiënten met chronische vaatklachten variëren doses van 150 tot 360 mg. Negatieve bijeffecten zijn voor zover niet bekend. In de meeste trials gaat het om een duur van 2 tot 3 maanden. Uit een andere, weliswaar kleine, studie bij fietsers (n= 9) kwam echter naar voren dat pycnogenol mogelijk acuut effect heeft. Wanneer de fietsers vier uur voor inspanning een supplement namen met pycnogenol (160 mg) waren ze in staat 80s (574 in plaats van 494) langer te fietsen tijdens een maximaaltest dan zonder pycnogenol. Tenslotte blijkt het supplement ook effectief bij kramp. Zoveel in bovengenoemde studie als een andere studie nam het aantal atleten met kramp aanzienlijk af bij het gebruik van pycnogenol.
Bronnen:
Vinciguerra, G. et al. 2013. Evaluation of the effects of supplementation with pycnogenol on fitness in normal subjects with the Army Physical Fitness Test and in performances of athletes in the 100-minute triathlon. J Sports Med Phys Fitness 53:644-54
Bentley D. et al. 2012. Acute anti-oxidant supplementen improves performance in trained athletes. Research in Sports Medicine 20:1-12